Omschrijving

Tot de recreatiegebieden waarvan de provincie zelf de realisatie ter hand neemt, behoren Bentwoud, Balij-Bieslandse Bos en de herinrichting van het provinciaal recreatiegebied Vlietland (inclusief Meeslouwerplas).

Bentwoud en Balij-Bieslandse Bos maken onderdeel uit van de realisatieopgave Recreatie om de Stad (RodS). De herinrichting van Vlietland (inclusief Meeslouwerplas) maakt onderdeel uit van het programma 'overdracht provinciale recreatiegebieden naar derden' en is er op gericht om Vlietland gereed te maken voor overdracht naar een nieuwe eigenaar en beheerder.

Uitvoeringsresultaten 2018

• Het project Bentwoud heeft in 2018 decharge gekregen. Over enkele beheerszaken dienen nog afspraken te worden gemaakt, dit betreft onder andere een parkeerterrein en een deel van het fietspad onder de N209.
• Balij-Bieslandse Bos: De opdracht van Balij beperkt zich nu tot de (voorbereiding van de) inrichting van de gronden van Post (5 ha). De decharge van de rest van het project wordt voorbereid. Dit voorkomt dat decharge nog lang doorloopt na afronding van het project.
• Herinrichting Meeslouwerplas: de werkzaamheden zijn gestart in februari 2018. Begonnen is met de stabilisering van de oevers aan de Vlietzijde. Aansluitend is de aannemer gestart met de inrichting van het krekenplan, de aanleg van natuurvriendelijke oevers en met het aanvullen van grond bij de eilanden. Naar verwachting zijn deze werkzaamheden eind 2019 gereed.

Financiële verantwoording

De afwijking ruiterpaden Bentwoud wordt doorgeschoven naar 2019 en bij voorjaarsnota toegevoegd aan de begroting 2019.

Omschrijving

Dit product heeft betrekking op de realisatie van elf recreatiegebieden die vallen onder Recreatie om de Stad
(RodS) door gemeenten en waterschappen inclusief de eventuele afkoop van het beheer. De totale beoogde
oppervlakte is ruim 2.000 ha. De realisatie is in handen van externe gebiedspartijen.
Ook de subsidiëring van een kwaliteitsimpuls, bedoeld om de natuurkwaliteit en de recreatieve kwaliteit van
bestaande groengebieden te verbeteren, maakt onderdeel uit van dit product.
Kwaliteitsverbetering van bestaande groengebieden is onderdeel geworden van de realisatie groen door de
landschapstafels (zie onder 1.3.5.3), maar wordt op onderdelen ook via een specifieke (sectorale) subsidie gefinancierd.

Uitvoeringsresultaten 2018

• In de Nieuwe Driemanspolder vordert de uitvoering gestaag. Nu het werk vol in uitvoering is krijgt het ook steeds meer aandacht van de omgeving. Toekomstige gebruikers zijn nauw betrokken bij de inrichting door middel van participatieavonden gehouden over bijvoorbeeld materiaalkeuze en de locatie van het meubilair. De laatste 60 ha (waarvan 27 ha RodS) zijn opengesteld. De openingshandeling vindt plaats in voorjaar van 2019.
• Verwerving: De onteigening van de resterende 5 ha voor de Groenzone loopt nog en schuift dus door naar 2019.
• Inrichting: In 2018 zijn 33 ha RodS opgeleverd. Dat is minder dan verwacht. De inrichting van de Duivenvoorde corridor en Ruijven is nog niet afgerond. Een deel van de inrichtingsmaatregelen die getroffen wordt in de Duivenvoorde is gekoppeld aan de sanering van glas waar meer tijd voor nodig is. In de Nieuwe Dordtse Biesbosch is wel 60 ha opgeleverd, maar 33 ha hiervan is NNN en 27 ha RodS als gevolg van herbegrenzing.
• In de programmering voor 2019 wordt uitgegaan van afronding van de Nieuwe Driemanspolder in 2019 maar er moet rekening gehouden worden met uitloop naar 2020 (bezwaar tegen de vergunning).

Financiële verantwoording

Omschrijving

Dit product heeft betrekking op de meerjarige gebiedsprogramma’s van veertien landschapstafels groen en recreatie waarvoor de provincie een bijdrage levert in de vorm van geld, kennis, ideeën en menskracht. Een landschapstafel is een netwerk van regionale gebiedspartijen, dat samenwerkt op basis van een gebiedsprogramma. De provincie maakt onderdeel uit van dit netwerk. Met de gebiedsprogramma’s voeren de partijen activiteiten uit die bijdragen aan de provinciale doelen.

Uitvoeringsresultaten 2018

De landschapstafels zijn in de periode 2017-2022 aan de slag met de uitvoering van diverse projecten voor de realisatie van de provinciale groendoelen. De resultaten daarvan worden opgenomen in een jaarlijks voortgangsverslag per landschapstafel. Aan de landschapstafels wordt daarbij gevraagd om inzicht te geven in onder andere de netwerkontwikkeling, wijzigingen in het gebiedsprogramma, het tempo van uitvoering en resultaten. Aan de hand van de gerapporteerde voortgang door de landschapstafel wordt gekeken of het aannemelijk is dat de uitvoering van alle projecten van het programma voor 31 december 2019 is gestart en dat de uitvoering volledig voor 31 december 2022 kan worden voltooid. Indien blijkt dat de uitvoering van een programma of een deel hiervan niet aannemelijk is, kan de provincie overgaan tot een herijking van de verstrekte subsidie. In de omgekeerde situatie, waarin de realisatie juist sneller gaat dan gepland, kunnen eventueel beschikbare middelen vanuit andere landschapstafels aan het budget van deze landschapstafel worden toegevoegd. Met als doel het beschikbare budget optimaal te benutten.

In het voorjaar van 2018 zijn de voortgangsverslagen van de landschapstafels over het jaar 2017 bezien. Het algemene beeld is dat alle landschapstafels goed 'op stoom' zijn gekomen, maar dat het tijd heeft gekost om op gang te komen, zoals in uitwerking van de visie, het aangaan van uitvoeringsovereenkomsten, het inregelen van de organisatie, waaronder de manier waarop het geld beschikbaar wordt gesteld aan de projecten. Ook het ontwikkelen van ideeën en plannen tot uitvoerbare projecten kost tijd. De planningen van de landschapstafels lieten echter zien dat nog steeds mag worden verwacht dat de programma's op tijd worden uitgevoerd en dat de beschikbare subsidies worden besteed. Het was dus aannemelijk dat de landschapstafels hun gebiedsprogramma's tijdig starten en voltooien. Een eventuele herverdeling van de verleende subsidies is in 2018 daarom niet aan de orde geweest.

De provincie blijft aandacht vragen voor de goede voortgang van de gebiedsprogramma's en besteding van de hiervoor bestemde middelen. Ze zal waar mogelijk en zinvol haar bijdrage daaraan leveren en meedenken bij de verschillende projecten. Om die reden worden in het voorjaar van 2019 de voortgangsverslagen van de landschapstafels over het jaar 2018 op dezelfde manier bezien als in 2018 is gebeurd. De landschapstafels leveren de voortgangsverslagen over het jaar 2018 halverwege maart 2019 aan.

In het kader van doorontwikkeling wordt in 2019 gesproken met de landschapstafels over hun rol in de Uitvoeringsagenda van de Rijke Groenblauwe Leefomgeving.

Financiële verantwoording

De financiering van de ingediende programma's van de landschapstafels vindt plaats op basis van de Subsidieregeling Groen. De middelen ad € 25 mln. zijn beschikbaar gesteld uit het Hoofdlijnenakkoord (UPG 40).
De lasten zijn gespreid over de jaren 2017-2022 als last in de exploitatie naar rato van de voortgang van de uitvoering.

Omschrijving

Voor het vergroten van de groenbeleving realiseert de provincie recreatieve routenetwerken voor paardrijden, wandelen, fietsen en varen, stad-landverbindingen voor fietsers en toeristische overstappunten (TOP). Ook het oplossen van knelpunten in bestaande recreatieve routenetwerken valt hieronder.

Uitvoeringsresultaten 2018

• Provinciaal wandelroutenetwerk: In de tweede helft van 2018 is het provinciaal wandelroutenetwerk in Zuid-Holland afgerond, hierdoor is de ambitie om een provincie-dekkend wandelroutenetwerk te realiseren gehaald. In een periode van 8 jaar is maar liefst 4.400 km aangelegd. In het jaar 2018 zijn daarvan de laatste 648 km gerealiseerd. (Leiden 103 km, Hoeksche Waard 470 km, Rotterdam Zuid 75 km).
• Stad-landverbindingen fiets: per 1 januari 2019 zijn er 50 verbindingen stad-land afgerond bestaande uit nieuwe en opgeknapte stad-land verbindingen. Hiervan zijn 21 verbindingen in 2018 afgerond.
• € 1,47 mln beschikt en reeds € 1,08 mln uitgekeerd. Nog af te ronden zijn 6 verbindingen in de gemeente Albrandswaard en 6 verbindingen in de gemeente Barendrecht.
• Waterrecreatie: Er is financieel bijgedragen aan fysieke voorzieningen om het recreatief gebruik van het water te vergroten, door onder andere de realisatie van aanlegsteigers en trailerhellingen. Ook is bijgedragen aan synchronisatie en optimalisatie van bedieningstijden van bruggen en sluizen op de provinciale vaarwegen. Er zijn verkenningen uitgevoerd voor nieuwe vaarverbindingen waaronder de havensluis in Gouda en de Erasmusvaart. Daarnaast zijn arrangementen ontwikkeld voor een betere beleefbaarheid van het vaarnetwerk en is bijgedragen aan de ontwikkeling van drijvende toiletten en dobberhuisjes ter bevordering van meerdaags varen.
• In 2018 zijn de voorbereidingen getroffen voor het opknappen van circa 550 km ruiter- en menpaden in Zuid-Hollland. De hiervoor vastgestelde middelen zijn via een subsidieplafond van de Subsidieregeling Groen beschikbaar gekomen.

Financiële verantwoording

Er is sprake van uit-financiering van reeds lopende subsidieverplichtingen. Aangezien steeds meer projecten afgerond zijn, worden ook de resterende bedragen steeds lager. Van de toegezegde middelen voor het ruiterpadenplan fase 1 (bestaande paden opknappen en enkele verbindende schakels realiseren) is begroot dat de helft hiervan in 2019 wordt besteed. Bovendien zijn de begrote kosten voor het jaar 2018 doorgeschoven naar 2019. De kosteninschatting voor fase 2 (nieuwe ruiterpaden realiseren en onderhouden) komt naar verwachting medio januari 2019 beschikbaar.

Omschrijving

De geraamde kosten binnen dit product hebben betrekking op bijvoorbeeld de inhuur van (externe) expertise, procesbegeleiding, onderzoek en beleidsverkenningen.

Financiële verantwoording

Financiële verantwoording

Omschrijving

In Zuid-Holland ligt ruim 14.200 ha openbaar buiten-stedelijk recreatiegebied, als zodanig begrensd in de Verordening Ruimte (VR). Circa 95 procent hiervan is in eigendom en beheer bij natuur- en recreatieschappen, gemeenten en Staatsbosbeheer. Per 31 december 2018 resteren nog de onderstaande recreatiegebieden in provinciaal eigendom. Het beheer van deze gebieden wordt in opdracht van de provincie door derden uitgevoerd.  

Bentwoud               480 ha
Vlietland                290 ha
Balij/Bieslandse Bos            71 ha
Louise Cannemanspolder             57 ha
Oosterduinse Meer            14 ha
Bos Rhoon               10 ha
Valkenburgse Meer (zuidoever, tevens NNN))   10 ha
Noord-Aa (tevens NNN)            6 ha

Totaal                  938 ha (waarvan 16 ha NNN)

Uitvoeringsresultaten 2018

Uitvoeringsresultaten 2018: beheer
Met Staatsbosbeheer zijn samenwerkingsovereenkomsten gesloten ten behoeve van het beheer en onderhoud van de meeste genoemde gebieden. Balij/Bieslandse Bos en Bos Rhoon viel onder aannemersbeheer. In 2018 is het beheer en onderhoud uitgevoerd conform de daartoe opgestelde werkplannen. In het Bos Rhoon is achterstallig onderhoud weggewerkt en in Vlietland heeft (gedeeltelijke) bosverjonging plaatsgevonden.

Uitvoeringsresultaten 2018: overdracht
De provincie vindt het eigendom en het opdrachtgeverschap voor het beheer van recreatiegebieden geen provinciale kerntaak. Daarom werkt de provincie aan overdracht van de recreatiegebieden aan derden (met name gemeenten). In 2018 is recreatiegebied Slingeland (33 ha) in eigendom overgedragen aan de gemeente Molenwaard, met een afkoopsom voor het beheer.

Financiële verantwoording

In de jaren 2013-2018 zijn 22 recreatiegebieden overgedragen aan derden. Voor de afkoop van het beheer is destijds € 10 mln ter beschikking gesteld. Uiteindelijk is het beheer van tien recreatiegebieden afgekocht. In dit kader is een bedrag van in totaal € 5,5 mln besteed. Voor twee nog over te dragen recreatiegebieden is een bedrag van circa € 0,6 mln gereserveerd in de meerjarenbegroting. De lagere besteding van € 6,1 mln ten opzichte van de begrote € 10 mln heeft te maken met het niet afkopen van het beheer van gebieden binnen het NNN en van gebieden zonder beleidsdoel. Overgedragen recreatiegebieden binnen het NNN zijn onder de Subsidieregeling Natuur en Landschap gebracht.

Omschrijving

Het beheer van recreatieve routenetwerken heeft betrekking op het beheer van de provinciale boerenlandpaden (circa 83 km en onderdeel van het provinciaal wandelroutenetwerk) en het netwerk Landelijke Fietsroutes (LF-netwerk, circa 600 km). Voor alle overige routenetwerken voor fietsen, varen en wandelen is het beheer de verantwoordelijkheid van de betreffende route-eigenaar. Voor het beheer van de bestaande ruiter- en menpaden in Zuid-Holland (circa 550 km) worden in 2019 afspraken gemaakt.
In 2010 is overeengekomen met het landelijk Fietsplatform dat de provincie het onderhoud van acht Landelijke fietsroutes in Zuid-Holland financiert. Het betreft structurele lasten. Staatsbosbeheer (voorheen Groenservice Zuid- Holland) voert dit onderhoud uit. Daarnaast draagt de provincie bij aan het werk van het landelijke LF-Platform en Stichting Wandelnet.

Uitvoeringsresultaten 2018

• Het beheer van de LF-routes is ondergebracht bij Staatsbosbeheer. Doelstelling is deze routes op de huidige kwaliteit te houden.
• Er wordt een onderzoek uitgevoerd naar de oprichting van een provinciaal routebureau. EInd 2018 zijn de voorbereidingen daarvoor gestart. De uitkomsten van het draagvlakonderzoek onder gemeenten en terreinbeheerders, wordt in de tweede helft van 2019 verwacht.
• De bestaande ruiter- en menpaden zijn in kaart gebracht. Nadat deze in de periode 2019-2020 zijn opgeknapt op basis van een eenmalig kwaliteitsimpuls, dient het beheer en onderhoud te worden geregeld. Inzet is dat hierover in 2019 sluitende beheerafspraken worden gemaakt tussen de betrokken partijen.

Financiële verantwoording

Omschrijving

Er zijn per 2016 middelen vrijgemaakt voor het kosteloos en veilig toegankelijk houden van natuurgebieden in Zuid-Holland. Het betreft bijna alle natuurgebieden met uitzondering van (delen van) gebieden die vanwege natuurwetenschappelijke redenen, veiligheid en privacy tijdelijk of permanent gesloten zijn.

Uitvoeringsresultaten 2018

Er is per jaar structureel € 0,5 mln beschikbaar voor het doel middels een subsidie. Met de groene partners - de terreinbeheerders van groengebieden in Zuid-Holland - zijn afspraken gemaakt over de inzet van een extra aanvulling op de bestaande toeslag in de SNL-subsidie voor recreatieve openstelling van gebieden.

Dit heeft geresulteerd in subsidies van totaal € 0,4 mln per jaar voor de jaren 2016 t/m 2019. Deze subsidie wordt voor ten minste 50% ingezet voor extra toezicht en handhaving in de gebieden. De rest van de subsidie wordt besteed aan het op niveau houden van de recreatieve voorzieningen. Daarmee draagt deze subsidie bij aan het voor bezoekers kosteloos en veilig toegankelijk houden van circa 17.500 ha natuurgebied en levert ruim 6.000 uur extra toezicht op.

Financiële verantwoording

Omschrijving

De provincie betaalt structureel mee aan onderhoud, beheer en doorontwikkeling van recreatiegebieden die in eigendom en beheer zijn van derden. Het gaat met name om gebieden in beheer bij natuur- en recreatieschappen (of hun rechtsopvolger(s)) waarvan de provincie tot 1 januari 2018 deelnemer was.
De provinciale bijdrage bestaat uit een deelnemersbijdrage of uit een begrotingssubsidie. Deze bijdrage zorgt ervoor dat het beheer en onderhoud van tientallen recreatiegebieden in Zuid-Holland op orde is (schoon, heel, veilig) voor een totale oppervlakte van bijna 9.500 ha (water en oevers meegerekend).

Voor 2017-2025 heeft de provincie met elk schap afzonderlijk een overeenkomst gesloten waarin vanaf 2022 de provincie een deel van haar middelen voor recreatiebeheer flexibel wil gaan inzetten. Deze flexibel gemaakte middelen wil de provincie inzetten waar het meest nodig voor kwaliteit en doorontwikkeling van (recreatie)gebieden. Dat wil de provincie doen op basis van prioriteiten die gezamenlijk met de Regiegroepen en bijbehorende landschapstafels en recreatieschappen worden bepaald.

De voortgang met betrekking tot de provinciale uittreding uit de schappen wordt behandeld bij ‘transitie G.Z-H / schappen’.

Uitvoeringsresultaten 2018

Tot en met 2025 ligt de hoogte van de provinciale bijdrage vast: 100% van de huidige deelnemersbijdrage in de komende vier jaar en in de vier jaar erna gemiddeld 80% van de huidige provinciale bijdrage. Na 2021 kunnen Gedeputeerde Staten dus gemiddeld 20% van de huidige provinciale bijdrage herschikken. Conform het Hoofdlijnenakkoord blijven deze gelden voor de natuur- en recreatieschappen behouden. Voor de periode na 2025 wordt verwezen naar Product 1.3.7-3 Transitie G.Z-H / Schappen’.

Financiële verantwoording

De flexibilisering van de bijdragen aan de natuur- en recreatieschappen hebben tot gevolg dat een toenemend deel van het jaarlijks budget herprioritering vereist. Dit is indicatief inzichtelijk gemaakt in het onderstaande figuur.

Het budget voor de subsidies voor de recreatieschappen bedraagt structureel € 4,1 mln. In 2018 is het eenmalig opgehoogd met € 1,6 mln. t.l.v. de reserve Groene ambities voor de afkoop subsidie Zuid-Westelijke Delta.

Omschrijving

De geraamde kosten binnen dit product hebben betrekking op bijvoorbeeld de inhuur van (externe) expertise, procesbegeleiding, onderzoek en beleidsverkenningen.  

Financiële verantwoording

Financiële verantwoording

Omschrijving

De provincie stimuleert de participatie van burgers en bedrijven in het groen. We werken daarbij samen met diverse partners aan de versterking van de band van de inwoners in Zuid-Holland met het groen in de provincie. Dit doen we door mensen te betrekken bij de natuur, het stimuleren van burgerparticipatie en het faciliteren van initiatiefnemers en vrijwilligers via de programma’s ‘Mens en Natuur’ ondergebracht bij het Instituut voor Natuureducatie (IVN) en het programma ‘De Groene Motor’, dat is ondergebracht bij het Zuid-Hollands Landschap.

Uitvoeringsresultaten 2018

Het afgelopen jaar is het bereik toegenomen. Bij het programma Groen doet Goed zijn het aantal kinderen die meedoet aan activiteiten toegenomen van 12.544 kinderen in 2017 naar 18.094 kinderen in 2018. Op de Natuurwerkdag kon er gewerkt worden aan het landschap op 80 locaties ten opzichte van 74 locaties in 2017. De hernieuwde website www.zelfdoeninerfgoedengroen.nl voor ondersteuning initiatiefnemers en vrijwilligers wordt goed gevonden. De uitleen van gereedschap via deze site is gegroeid van 4.000 stuks uitgeleend gereedschap in 2017 naar 6.912 stuks in 2018. Het bereik van provinciale nieuwsberichten via Nature Today is gemiddeld 1.666 lezers. En de bezoekers van het Wild Life Film Festival is toegenomen van 4.500 (in 2017) naar 7.500 (in 2018).

Financiële verantwoording

Omschrijving

De provincie verleent jaarlijks een opdracht aan landelijke routebureaus voor kennisvergaring en doorontwikkelen van de landelijke routenetwerken voor wandelen, fietsen en varen.

Uitvoeringsresultaten 2018

Op basis van de toekomstvisie en het plan van aanpak is het landelijk fietsplatform in 2018 gestart met de voorbereidingen voor de omvorming van de bestaande landelijke routes naar zogenaamde landelijke icoonroutes, te beginnen bij de Maasroute.

Financiële verantwoording

Omschrijving

De Groenservice Zuid-Holland (G.Z-H) is afgebouwd en per 2017 ondergebracht bij Staatsbosbeheer, inclusief het personeel. Daarnaast is de provincie uitgetreden uit de natuur- en recreatieschappen per 31 december 2017. De reguliere beheerkosten van de schapsterreinen worden hier niet behandeld, deze zijn uitgewerkt bij ‘beheer terreinen van derden’.

Uitvoeringsresultaten 2018

De transitie is voorspoedig verlopen en in 2017 afgerond. Onderdeel van de nazorg is een jaarlijkse bijdrage t/m 2020 aan een gezamenlijke risicoreservering van PZH en Staatsbosbeheer (in beheer bij Staatsbosbeheer). Na 2020 zal het restant van deze reservering verdeeld worden tussen beide partijen.

Financiële verantwoording

In onderstaande tabel is de provinciale bijdrage voor de overgang van de G.Z-H naar Staatsbosbeheer opgenomen. De reguliere beheerkosten van de schapsterreinen zijn weergegeven bij het product ‘beheer terreinen van derden’. In het kader van de Visie en Uitvoeringsagenda Rijke Groenblauwe Leefomgeving zal aan het nieuwe college van Gedeputeerde Staten een voorstel worden gedaan voor herbestemming van de vrijvallende middelen, in samenhang met een bredere afweging van de inzet van middelen voor recreatiebeheer.

Omschrijving

De geraamde kosten binnen dit product hebben betrekking op uitvoering van het monitoringsprogramma Toerisme & Recreatie en het secretariaat voor de Provinciale Adviescommissie Leefomgevingskwaliteit (PAL).

Uitvoeringsresultaten 2018

In 2018 heeft de PAL adviezen uitgebracht en kennisbijeenkomsten georganiseerd met betrekking tot onderwerpen over de leefomgevingskwaliteit. Onder andere heeft de PAL advies gegeven over de recreatieve routenetwerken en toerisme.
Monitoring en onderzoek wordt uitgevoerd mede op basis van de onderzoeksagenda Toerisme & Recreatie. Onder andere is de leefstijlvinder gelanceerd (methode om vraag en aanbod op basis van leefstijlen op elkaar af te stemmen). Voor diverse Zuid-Hollandse ondernemers, gemeenten, marketingorganisaties en terreinbeheerders zijn workshops georganiseerd om met de Leefstijlvinder aan de slag te gaan.

Financiële verantwoording

Omschrijving

De geraamde kosten binnen dit product hebben betrekking op bijvoorbeeld de inhuur van (externe) expertise, procesbegeleiding, onderzoek en beleidsverkenningen. In de raming is er bovendien rekening mee gehouden dat groendoel overstijgende kosten hier worden geboekt.

Financiële verantwoording